|
Khi mua thuốc bảo vệ thực vật bà con nên mua ở những cửa hàng có đăng ký kinh doanh, có biển hiệu rõ ràng để được tư vấn và hướng dẫn sử dụng |
Chính vì vậy, nhiều cửa hàng được mở ra tại trung tâm các xã, phường, thị trấn ở các tỉnh thành trên cả nước tạo thuận lợi cho người dân mua thuốc BVTV để phòng trừ sâu, bệnh hại cho cây trồng được kịp thời.
Thuốc BVTV là những hợp chất độc có nguồn gốc tự nhiên hoặc được tổng hợp từ các chất hóa học, dùng để phòng, trừ dịch hại trên cây trồng, điều hòa sinh trưởng thực vật, xua đuổi hoặc thu hút các loại sinh vật gây hại trên thực vật đến để tiêu diệt. Có thể nói, thuốc BVTV là một loại vật tư kỹ thuật quan trọng góp phần hạn chế dịch hại, bảo vệ cây trồng, giữ vững và nâng cao sản lượng, chất lượng nông sản.
Hiện nay, sử dụng thuốc BVTV cũng là một biện pháp trong hệ thống các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp (IPM). Hiện nay, thuốc BVTV được cung ứng trên thị trường bởi nhiều công ty thuốc khác nhau; rất đa dạng về chủng loại và phong phú về sản phẩm thuốc BVTV có trên 1700 hoạt chất và trên 4000 tên thương phẩm khác nhau. Việc kinh doanh thuốc BVTV cũng đang diễn ra phức tạp như: Kinh doanh không đúng nơi quy định; thuốc BVTV giả, thuốc kém chất lượng...
Công tác quản lý thuốc BVTV còn gặp nhiều khó khăn, ở nhiều nơi, nhiều hộ kinh doanh buôn bán thuốc BVTV chưa chấp hành và thực hiện đúng các quy định của Nhà nước, thậm chí tình trạng buôn bán thuốc bảo vệ thực vật tại các chợ ở một số địa phương vẫn đang diễn ra gây ảnh hưởng đến an toàn vệ sinh thực phẩm.
Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc BVTV vẫn còn một số tồn tại: Thuốc ngoài danh mục, thuốc hết hạn sử dụng hoặc sử dụng thuốc không đúng thời gian cách ly, tăng liều lượng, nồng độ sử dụng cao hơn so với khuyến cáo; pha hỗn hợp nhiều loại thuốc trong cùng một lần phun.
Nông dân vẫn có thói quen phun thuốc định kỳ theo tập quán. Ở một số nơi vỏ bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng ở một số địa phương vẫn còn tình trạng bị vứt trên đồng ruộng không được thu gom, tiêu huỷ theo đúng quy định. Những nguyên nhân trên đã ảnh hưởng không nhỏ đến sức khoẻ cộng đồng và môi trường sinh thái.
Chính vì vậy, việc sử dụng thuốc BVTV đúng mục đích và đúng kỹ thuật sẽ mang lại hiệu quả tốt trong quản lý dịch hại cây trồng. Nhằm ngăn ngừa, hạn chế tác hại của thuốc có thể gây nên đối với con người, vật nuôi, cây trồng và môi trường đồng thời phát huy những mặt tích cực của nó thì khi sử dụng thuốc BVTV cần phải có kiến thức nhất định.
Kiểm tra nhãn thuốc, hạn sử dụng trước khi mua; không mua và sử dụng các loại thuốc có nhãn mác không rõ ràng. Cần đọc kỹ nhãn thuốc trước khi dùng để: hiểu kỹ thuốc, dùng đúng thuốc... nên mua thuốc của những công ty đã có uy tín trên thị trường để tránh mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.
Khi sử dụng thuốc cần tuân theo nguyên tắc 4 đúng: Đúng thuốc, đúng lúc, đúng liều lượng nồng độ, đúng cách. Tuyệt đối không tự ý hỗn hợp nhiều loại thuốc BVTV với nhau để phun trên đồng ruộng, hỗn hợp thuốc không đúng cách dễ gây cháy lá, dễ gây độc cho người sử dụng hoặc giảm hiệu lực của thuốc.
Khi trên đồng ruộng có 2 hay nhiều đối tượng gây hại cùng một lúc mà hỗn hợp các loại thuốc với nhau để giảm số lần phun thuốc, thì khi hỗn hợp các loại thuốc phải đảm bảo nồng độ riêng của mỗi loại và chỉ hỗn hợp các loại thuốc khi có hướng dẫn của nhà sản xuất.
Hỗn hợp thuốc BVTV yêu cầu kỹ thuật rất nghiêm ngặt, nếu chưa biết rõ tính năng tác dụng thì không nên hỗn hợp. Vì vậy, khi một loại thuốc nào đó đã bị sâu hại kháng thì không nên tăng liều lượng phun mà nên thay đổi loại thuốc khác.
Nếu dùng quá liều qui định thì dư lượng để lại trên sản phẩm sẽ cao hơn bình thường. Trong trường hợp giữ đúng thời gian cách ly nhưng nếu dùng quá liều qui định thì khả năng dư lượng còn lại khi thu hoạch vẫn có thể cao hơn mức an toàn. Dư lượng thuốc BVTV còn tồn dư trong sản phẩm nông sản ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe người sử dụng.
Theo một số tài liệu: Gốc thuốc BVTV gốc chlor gây suy yếu hệ miễn dịch, ung thư, hiếm muộn, sảy thai; gốc thuốc lân hữu cơ:Gây suy giảm miễn dịch…Trong thực tế sản xuất hiện nay đa số nông dân khi đi phun thuốc BVTV có trang bị bảo hộ lao động, nhưng chưa đầy đủ hoặc không trang bị ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe. Vì vậy, Những người trực tiếp phun thuốc BVTV phải là người khỏe mạnh, đã được huấn luyện về cách sử dụng thuốc và sử dụng bình bơm.
Trước khi sử dụng thuốc phải trang bị đầy đủ quần áo bảo hộ lao động kính; mặt nạ phòng độc, mũ, găng tay, áo dài tay, bạt, ủng, quần áo dùng riêng khi phun thuốc... Tuyệt đối không dùng tay khuấy thuốc, dùng răng cắn nắp chai hoặc dùng miệng thổi vòi phun. Không ăn uống, hút thuốc lá khi phun.
Không sử dụng lại chai lọ bao bì đựng thuốc BVTV mà phải thu gom, tiêu huỷ đúng nơi quy định. Không phun thuốc lúc trời nắng nóng, oi bức, lúc gió to và không phun ngược chiều gió để tránh thuốc có thể tạt vào người đi phun hoặc bay vào nhà ở, chuồng gia súc…
Khi bị dính thuốc vào người phải rửa ngay bằng nước sạch nhiều lần. Sau khi sử dụng phải giặt sạch trang bị bảo hộ lao động, không đổ thuốc còn thừa, nước rửa bình phun xuống nguồn nước sử dụng. Phải tắm rửa kỹ bằng xà phòng… có như vậy sử dụng thuốc mới an toàn, hiệu quả.
Để hướng tới phát triển một nền nông nghiệp an toàn và bền vững, cung cấp cho người tiêu dùng những sản phẩm nông sản đảm bảo an toàn thực phẩm. Thì cần có giải pháp đồng bộ trong sản xuất nông nghiệp nói chung và vấn đề sử dụng thuốc BVTV nói riêng.
Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ nghiên cứu và xây dựng quy trình sản xuất nông sản an toàn tập trung vào các giải pháp canh tác và giải pháp sinh học như: Ứng dụng các biện pháp phi hóa học (bẫy đèn, bẫy bả, bẫy dính, bẫy pheromone, ký sinh thiên địch, chế phẩm sinh học như: BT, BB, Tricoderma...), nghiên cứu và xây dựng các doanh nghiệp sản xuất các loại thuốc BVTV có nguồn gốc thảo mộc, thuốc BVTV sinh học từng bước thay thế thuốc BVTV độc hại tập trung vào nhóm rau, chè búp tươi.Tăng cường công tác tuyên truyền sử dụng thuốc BVTV an toàn hiệu quả, đẩy mạnh ứng dụng kỹ thuật quản lý dịch hại tổng hợp IPM trên cây trồng.
Có thể thấy, trong điều kiện áp lực dịch hại cây trồng ngày càng phức tạp, định hướng phát triển ngành nông nghiệp (năng suất, chất lượng, an toàn, hiệu quả và thân thiện với môi trường) thì việc quản lý dịch hại cây trồng phải tổng hợp bằng nhiều biện pháp, trong đó sử dụng thuốc BVTV chiếm vị trí đặc biệt.
Vì vậy, hiểu biết đúng, sử dụng thuốc an toàn hiệu quả sẽ góp phần nâng cao hiệu quả canh tác, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường sống.