Vậy nên đánh giá thế nào về vụ mùa vừa qua? PV NNVN đã về các vùng quê để làm rõ vấn đề! 

Chúng tôi về Kiến Xương, một trong 3 huyện của tỉnh Thái Bình vừa mất mùa lúa do nhiễm bệnh lùn sọc đen và mưa ngập gây ra. Cảnh tượng miền quê trở nên ảm đạm, nhiều lời thở than. Nhiều xã, lúa mất trắng, giá gạo lại tăng mạnh, đẩy nông dân vào tình cảnh điêu đứng.  
 

3 sào ruộng= 30kg thóc

Với “Quê hương 5 tấn” Thái Bình, cây lúa quyết định đến thu nhập của đại bộ phận người dân nông thôn. Thế nên, nhắc đến hai chữ “mất mùa”, ông Nguyễn Công Triều, Chủ tịch UBND xã Quang Hưng (huyện Kiến Xương) ngán ngẩm: “100% diện tích lúa mùa 2017 (264ha) của xã bị thiệt hại nặng do bệnh lùn sọc đen và mưa ngập. Trong đó, hơn 60ha mất trắng, nhiều hộ cấy 3 sào ruộng, thu được 30kg thóc. Năng suất lúa bình quân trên địa bàn toàn xã chỉ đạt 10 tạ/ha (tương đương 35kg thóc/sào)”.

Chủ tịch UBND xã Quang Hưng (bìa phải) cho biết: Cả xã năm nay thất thu lúa mùa

Sản lượng lúa sụt giảm thê thảm đã rõ. Nhưng theo ông Triều, nguy hiểm hơn là chất lượng hạt gạo rất kém. Năm nay mưa ngập kéo dài vào thời điểm lúa chuẩn bị cho thu hoạch, lúa bị mộng (nẩy mầm) ngay trên cây, một tỷ lệ lớn không thể sử dụng cho người ăn.

“Nhiều nhà thu lúa về phải dùng sàng để tách mộng (mầm) cho gà, còn lại xay xát cho lợn ăn. Nhiều nông dân gọi người đến gặt lúa, được bao nhiêu thóc cho hết. Nhưng chủ máy gặt cũng chẳng nghe vì tiền bán thóc không đủ tiền dầu vận hành máy”, bà Lê Thị Huệ, GĐ HTX Sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Quang Hưng, chia sẻ.

Bà cho biết thêm, thời điểm hiện tại, giá lúa tăng chóng mặt, có hộ dân đã phải bỏ ra 1,1 triệu đồng để mua 1 tạ lúa Bắc thơm số 7 nếu so với cùng kỳ năm ngoái, giá thóc tăng khoảng 3.000 đồng/kg)

Ông Ngô Văn Trướng, nông dân thôn Hữu Tiệm, xã Quang Hưng than thở: “Tôi cấy tất cả 5 sào lúa, đầu tư hết 4 triệu đồng nhưng chỉ thu về 60 kg thóc, số tiền đó không đủ tiền thuê máy gặt. Ở đây hầu như nông dân gặp cảnh như tôi”.

Trước tình trạng nông dân đang rất khó khăn, UBND và HTX Quang Hưng đã họp bàn và thống nhất miễn toàn bộ thuế, phí dịch vụ nông nghiệp cho nông dân (khoảng 142 triệu đồng), trích quỹ dự phòng của địa phương để bù đắp. Tránh tình trạng người trồng lúa rơi vào cảnh 1 cổ 3 tròng.  
 

Nông dân quá thảm

Bà Nguyễn Thị Mai, Phó Trưởng phòng NN-PTNT huyện Kiến Xương, cho rằng, vụ lúa mùa năm nay quá thảm hại. Vụ này, toàn huyện gieo cấy 11.000ha lúa thì có tới hơn 6.800ha bị thiệt hại vì nhiễm bệnh lùn sọc đen, trong đó 2.571ha mất trắng (thiệt hại năng suất trên 70%), gần 3.000ha thiệt hại từ 30 -70% và hơn 900ha thiệt hại dưới 30%.

Không những thế, mưa và ảnh hưởng của cơn bão số 10 đã khiến nhiều diện tích lúa bị đổ, cây lúa mộng ngay trên cây. “Nếu thống kê về năng suất, sản lượng thì vẫn có cân, có lạng, nhưng hạt gạo đó người không ăn được, chỉ dùng cho chăn nuôi”, bà Mai nói.

Báo cáo mới nhất của UBND huyện Kiến Xương (ngày 30/10/2017) cho thấy, nhiều xã gần như có toàn bộ diện tích lúa thiệt hại do bệnh lùn sọc đen, điển hình là xã Vũ Công (319/319ha nhiễm lùn sọc đen, trong đó 234ha mất trắng (thiệt hại giảm năng suất trên 70%), 80ha giảm năng suất 30 – 70%, 5ha thiệt hại dưới 30%). Xã Minh Tân có 100% diện tích thiệt hại giảm năng suất (trong đó 280ha mất trắng và 93ha giảm năng suất 30 – 70%).

Tại xã Bình Định, có tới 398ha trong tổng số 511 ha gieo cấy lúa của địa phương nhiễm lùn sọc đen, trong đó diện tích mất trắng là hơn 150 ha, diện tích bị giảm năng suất 30 – 70% là 222ha. Tại xã Trà Giang, có 237ha trong tổng số 407ha bị mất trắng; xã Lê Lợi có 338 trong tổng số 409ha bị thiệt hại giảm năng suất, trong đó 250ha mất trắng...

Bà Nguyễn Thị Mai cho biết: "Ngay sau khi nhận được số liệu thiệt hại lúa mùa của các địa phương do nhiễm bệnh lùn sọc đen, chúng tôi rất lo ngại và ngay lập tức tổ chức đoàn công tác xuống tận nơi để đánh giá năng suất, nhưng không giảm được chút nào vì thiệt hại của nông dân là quá nặng”.