Hàng năm ngành nông nghiệp Việt Nam tiêu thụ khoảng 11 triệu tấn phân bón, gây ảnh hưởng đến nguồn nước do thải ra ao, hồ, sông, suối

Việt Nam hiện có trên 63 triệu dân sống ở vùng nông thôn, chiếm hơn 65,6% dân số cả nước. Mỗi năm, khu vực nông thôn phát sinh trên 13 triệu tấn rác thải thải sinh hoạt, hơn 1.300 triệu mét khối nước thải sinh hoạt và khoảng 7.500 tấn vỏ bao thuốc bảo vệ thực vật (BVTV).

 
Theo Báo cáo về công tác bảo vệ môi trường 2019 của Bộ Tài nguyên và môi trường Việt Nam, chỉ mới 438.032 kg bao gói, chai đựng hoá chất thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng được thu gom (trong đó đã tiêu huỷ 346.013 kg). 
   
 
Nguồn nước ở nông thôn Việt Nam đang bị ô nhiễm rất nghiêm trọng. Hàng năm ngành nông nghiệp Việt Nam tiêu thụ khoảng 11 triệu tấn phân bón, trong đó canh tác lúa chiếm 65% tổng lượng phân bón tiêu thụ trong ngành nông nghiệp.

 
Theo Báo cáo của Ngân hàng Thế giới (World Bank), hàng năm, Việt Nam tiêu thụ khoảng 11 triệu tấn phân bón, trong đó phân bón vô cơ là 90% và hữu cơ là 10%.  Lượng sử dụng trung bình khoảng 195-200 kg NPK/ha, dao động nhiều giữa loại cây trồng, giống, vị trí, loại đất và hình thức bón.

 
 Hầu hết nông dân trồng lúa sử dụng phân bón cao hơn mức khuyến cáo và chỉ khoảng 45-50% lượng phân bón sử dụng hiệu quả còn lại bị rửa trôi. Và đó chỉ là một trong rất nhiều nguyên nhân khiến nguồn nước ở nông thôn đang rơi vào tình trạng báo động bởi tình trạng ô nhiễm.

 
Theo Viện Môi trường nông nghiệp, hoạt động chăn nuôi mỗi năm phát sinh trên 85 triệu tấn chất thải rắn và hàng trăm triệu tấn nước thải. Mặc dù có lượng phát sinh chất thải lớn nhưng chỉ 8,7% hộ chăn nuôi có sử dụng hầm khí sinh học, tổng lượng chất thải rắn chăn nuôi được xử lý chỉ chiếm 10% và trên 40% số hộ chăn nuôi không áp dụng bất kỳ hình thức hoặc phương pháp xử lý chất thải nào. Chất thải không được xử lý sẽ bị đẩy xuống ao, hồ, sông, suối, hoặc bị dồn đống, gây ô nhiễm nghiêm trọng đến nguồn nước mặt và ngấm trực tiếp vào nguồn nước ngầm.

 
Không chỉ ô nhiễm nước mặt, các nguồn nước ngầm của Việt Nam cũng bị ô nhiễm nặng. Theo đánh giá của các Bộ Y tế và Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Nguồn nước bị nhiễm khuẩn, nhiễm vi rút, dư thừa lượng hóa chất, kim loại nặng nếu không qua xử lý, khi con người sử dụng lâu dài sẽ là nguyên nhân chủ yếu gây ra các bệnh liên quan đến nước.

 
Trong số những bệnh này, sốt rét là một trong những bệnh phổ biến nhất và ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe con người. Tiếp đến là các bệnh khác như dịch tả, thương hàn, kiết lị, viêm gan, viêm đa cơ, các bệnh liên quan đến da, hô hấp thậm chí là ung thư.
 
 
Để bảo vệ nguồn nước sinh hoạt nông thôn không bị ô nhiễm, dẫn tới ảnh hưởng sức khoẻ và hoạt động kinh tế của người dân, đầu tiên mỗi chúng ta cần chủ động nâng cao hiểu biết, đồng thời nỗ lực tham gia các hoạt động, bao gồm: Hạn chế, không sử dụng bừa bãi, lãng phí hoá chất, thuốc bảo vệ thực vật. Tìm hiểu kỹ lưỡng để sử dụng đúng liều lượng quy định và không vứt bừa bãi hộp, vỏ thuốc đã sử dụng ra ngoài môi trường.


Tích cực phân loại rác và xử lý phù hợp với từng loại ; Áp dụng các mô hình nông nghiệp hữu cơ, thuận tự nhiên để có thực phẩm sạch, đồng thời hạn chế sử dụng hoá chất làm ô nhiễm nguồn nước. Phát triển các mô hình nông nghiệp bền vững, vừa thúc đẩy đa dạng sinh học, vừa tạo ra môi trường sống trong lành, an toàn, khoẻ mạnh cho chính chúng ta; Xây dựng bể bioga, các công trình vệ sinh phù hợp.


Bảo vệ nguồn nước sạch không phải là nhiệm vụ của riêng một cá nhân, tổ chức nào mà là của cả cộng đồng nói chung và người dân sống ở khu vực nông thôn nói riêng. Để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm nguồn nước và nguy cơ bùng phát dịch bệnh, điều quan trọng đầu tiên là mỗi chúng ta cần nâng cao hiểu biết và chia sẻ với những người xung quan để cùng bảo vệ nguồn nước từ những hành động, thói quen đơn giản hàng ngày.