Tìm giải pháp tháo gỡ ùn tắc nông sản ở cửa khẩu Lạng Sơn

Còn hàng nghìn xe nông sản chờ xuất khẩu

Tình trạng ùn tắc nông sản tại các cửa khẩu chính ở Lạng Sơn như Hữu Nghị, Tân Thanh, Chi Ma... kéo dài khoảng nửa tháng qua. Cập nhật đến ngày 18/12, tại cửa khẩu phụ Tân Thanh, hiện tồn khoảng 2.842 xe. Các container chở chủ yếu là dưa hấu (Quảng Ngãi), thanh long (Bình Thuận), chuối xanh (Tiền Giang), mít (Đăk Lắk, Tiền Giang) và xoài (tỉnh Bình Định).

Tại Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, 1.196 xe ùn ứ, với mặt hàng chủ yếu là nông sản, ván bóc, linh kiện điện tử. Còn cửa khẩu Chi Ma tồn 650 xe. Mặt hàng tồn chính là tinh bột sắn (chiếm đến 70%), chè khô, hạt vừng, hạt sen, hạt bo bo, sa nhân...

Thông tin tại buổi làm việc với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) ông Hồ Tiến Thiệu - Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn - cho biết, đến sáng nay (20/12), trên các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn còn 4.598 xe vận chuyển nông sản chờ xuất khẩu sang Trung Quốc. Nhiều ngày nay, các hàng hóa về các cửa khẩu Lạng Sơn gia tăng mạnh. Trong khi đó, để phòng chống dịch Covid-19, các lực lượng chức năng chính quyền Quảng Tây, Trung Quốc đã triển khai các giải pháp rất quyết liệt khi có thông tin về một số lái xe lái xe chuyên trách xuất khẩu sang Trung Quốc cũng như một số loại hàng hóa có virus SARS-CoV-2 dẫn đến khả năng thông quan hàng hóa giảm sút.

“Hôm nay, chỉ có mỗi cửa khẩu Hữu Nghị đang được thông quan. Cửa khẩu Tân Thanh đã tạm dừng từ 18/12. Cửa khẩu Chi Ma đã tạm dừng thông quan hàng hóa từ 8/12. Trong ngày hôm qua (19/12) cửa khẩu Hữu Nghị chỉ thông quan được 95 xe", ông Hồ Tiến Thiệu cho biết.

Cũng theo ông Hồ Tiến Thiệu, khả năng thông quan ở cửa khẩu Lạng Sơn có mức độ. Do thời điểm cuối năm nên nhu cầu hàng hóa của Trung Quốc tăng lên; thời vụ thu hoạch nhiều loại nông sản nên lượng hàng hóa đưa về Lạng Sơn quá lớn. Để giải quyết vấn đề ùn tắc, ông Thiệu cho rằng, Việt Nam và Trung Quốc cần thống nhất các biện pháp phòng chống dịch để đảm bảo an toàn cho cả hai bên.

Bên cạnh đó, Bộ NN&PTNT Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc ký Nghị định thư về kiểm dịch thực vật đối với các nông sản Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc để giảm bớt thời gian kiểm dịch hàng hóa, tạo điều kiện đẩy nhanh thông quan. Đề nghị các bộ, ngành, địa phương có ý kiến khuyến cáo, chỉ đạo nông dân, doanh nghiệp thực hiện việc kinh doanh nông sản là sản xuất theo các quy trình, quy định đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của Trung Quốc; đồng thời thúc đẩy xuất khẩu chính ngạch, hạn chế việc không có các hợp đồng thương mại. Tỉnh mong muốn, Chính phủ sẽ có cơ chế chính sách hỗ trợ cho các tỉnh biên giới như Lạng Sơn có điều kiện đầu tư cơ sở hạ tầng, bến bãi các dịch vụ logistics, đảm bảo khi hàng hóa bị ùn ứ có điều kiện bảo quản, đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Cần chú trọng yêu cầu phòng chống dịch Covid-19

Trước tình hình ùn tắc tại các cửa khẩu biên giới, ông Trần Thanh Nam - Thứ trưởng Bộ NN&PTNT- cho biết, Bộ đã phối hợp với UBND tỉnh Lạng Sơn và các đơn vị chức năng tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh khẩn trương làm rõ nguyên nhân và giải pháp khắc phục tình trạng ùn ứ hàng hóa xuất khẩu chưa thông quan. Đồng thời đã có văn bản gửi Sở NN&PTNT các tỉnh, thành phố; Hiệp hội Rau quả Việt Nam; Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam về việc phối hợp điều tiết xuất khẩu hàng nông sản, thủy sản sang Trung Quốc. Từ đó có phương án cân đối lại, chủ động biện pháp tạm thời để giảm thiểu những rủi ro, chi phí cho doanh nghiệp.

Qua thông tin của các cơ quan ngoại giao, một số doanh nghiệp có sản phẩm nông sản đã nhiễm Covid-19 và cả trên người nên đây là thực trạng khiến các cơ quan chức năng phía bạn tăng cường kiểm soát ở biên giới.

Theo đó, việc một số doanh nghiệp không thực hiện nghiêm quy định 5K của Bộ Y tế, dẫn đến trường hợp một số lái xe phát hiện nhiễm Covid-19. Đây là một trong những nguyên nhân khiến phía Trung Quốc kiểm soát chặt chẽ hơn, thậm chí kiểm dịch cả hàng hóa khiến ùn tắc xe chở nông sản.

Do đó, các doanh nghiệp cần nghiêm túc thực hiện quy định 5K, tránh gây thiệt hại chung cho doanh nghiệp và nông dân. Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục phối hợp với UBND tỉnh Lạng Sơn và các đơn vị chức năng tại các cửa khẩu tìm mọi biện pháp phù hợp, tăng cường giải phóng hàng đang ùn ứ. Cùng với việc phối hợp với tỉnh Lạng Sơn, Bộ đã yêu cầu phía bạn (Trung Quốc) tạo điều kiện thuận lợi để tiếp tục giải quyết việc ùn ứ nông sản tại cửa khẩu.

Vấn đề chính ở đây phải tuyên truyền về nguyên nhân một số doanh nghiệp không đảm bảo các quy định của phía Trung Quốc, đặc biệt là không đảm bảo thực hiện đúng theo nguyên tắc trong phòng, chống dịch Covid-19. Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng đề nghị các doanh nghiệp cần phải thực hiện nghiêm các quy định của phía bạn, đặc biệt là các biện pháp khử khuẩn hàng hóa, kể cả người phương tiện trước khi qua cửa khẩu biên giới.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam cũng đề nghị, ông Hồ Tỏa Cẩm liên hệ với chính quyền, các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Tây có buổi họp trực tuyến cùng Bộ NN&PTNT, lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn để trao đổi về các giải pháp để làm sao phòng chống dịch, không để dịch lây lan sang con người, phương tiện, hàng hóa, đáp ứng yêu cầu của phía bạn.

Ông Hồ Tỏa Cẩm - Tham tán Kinh tế thương mại, Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam - cho biết, hàng năm đều có phát sinh tình trạng ù ứ nông sản sản xuất sang Trung Quốc, nhưng năm nay nghiêm trọng nhất bởi do dịch Covid-19. Lãnh đạo Trung Quốc cũng chỉ đạo các bộ, ngành, đặc biệt là Tổng cục Hải quan Trung Quốc về việc đảm bảo hàng hóa phải được thông quan thông suốt, nhưng việc phòng chống dịch vẫn là trên hết. Do đó để thông quan hàng hóa nhanh, hai bên phải tăng cường phòng chống dịch ở cửa khẩu biên giới.

Về đề nghị từ Bộ NN&PTNT, ông Hồ Tỏa Cẩm cho biết, sẽ liên hệ với chính quyền tỉnh Quảng Tây về đề xuất buổi làm việc trên.