Phân nhả chậm và nhả chậm có kiểm soát ích lợi như thế nào?
08:52 - 20/07/2020
Phân nhả chậm và nhả chậm có kiểm soát rất ưu việt cho nhiều loại cây trồng, trên nhiều vùng sinh thái khác nhau, mang lại năng suất, hiệu quả kinh tế cao.
Phân bón nhả chậm, nhả chậm có kiểm soát của Bình Điền.


Trước hết ta cần biết phân nhả chậm là gì? Đó là các loại phân hóa học mà nông dân ta đang sử dụng trong mấy chục năm trở lại đây như đạm, lân, kali cùng với các chủng loại phân NPK khác.

Các loại phân này khi chế biến được bọc một lớp hợp chất hữu cơ có độ bền và độ dính cao, thấm nước chậm, chất đó được gọi là các polymer.

Trong mấy chục năm qua các loại phân hóa học đã giúp bà con nông dân làm tăng năng suất các loại cây trồng lên rất cao so với những năm chưa có phân hóa học để sử dụng.

Chỉ lấy ví dụ về cây lúa, trước năm 1975, năng suất bình quân lúa cả nước chỉ đạt khoảng 2,1 đến 2,2 tấn/ha. Nhưng ngày nay năng suất lúa bình quân cả nước đã đạt con số 5,65 tấn/vụ/ ha. Chỉ trong vòng 43 năm, năng suất lúa của nước ta đã  tăng lên đến 156,8%. Kết quả này có đóng góp rất quan trọng của phân hóa học.

Vậy tại sao ta lại phải dùng phân nhả chậm để bón cho cây trồng? Lý do chính là để có năng suất các loại cây trồng cao bà con đã sử dụng một khối lượng phân vượt quá yêu cầu của các loại cây trồng nên vừa làm lãng phí phân bón, làm tăng chí phí đầu tư, giảm tỷ suất lợi nhuận của các loại sản phẩm mà còn làm hấp dẫn nguồn sâu bệnh đến phá hại, do đó phải tăng khối lượng thuốc hóa học sử dụng trên đồng ruộng vừa làm cho sản phẩm không an toàn, vừa làm cho môi trường lại thêm bị ô nhiễm.

Vì vậy các nhà khoa học đã tìm mọi phương cách để làm tăng hiệu quả sử dụng phân, đặc biệt là các loại đạm, lân và kali bằng cách bọc chúng bằng các loại polymer như đã nói ở trên để giảm thiểu số phân hóa học dùng trên đồng ruộng.

Vậy cơ chế hoạt động của phân bón nhả chậm và nhả chậm có kiểm soát có gì khác và giống các loại phân hóa học thông thường? Phân nhả chậm được bọc thành 1 màng polymer bao quanh hạt phân. Khi bón vào đất, có đủ ẩm, hạt phân hút ẩm từ từ vào bên trong, phân được hút ẩm sẽ tan dần và chui qua màng bọc vào quanh vùng rễ cây. Lúc đó cây được cung cấp chất dinh dưỡng từ từ, nên cây hút đủ phân  mà không bị ngộ độc.

Do quá trình tan của hạt phân như vậy mà thời gian rễ cây được cung cấp các chất dinh dưỡng cũng được kéo dài, nên số lượng chất dinh dưỡng bị thất thoát do rửa trôi, chảy tràn hay thẩm lậu được giảm xuống.

Trong lúc đó phân hóa học thông thường sau khi bón vào đất nếu đủ độ ẩm thì hạt phân lập tức tan nhanh ra môi trường, nhất là các loại phân chứa đạm.

Do tan nhanh như vậy nên mang đến nhiều tác hại: Khi cây hút không kịp thì chất dinh dưỡng sẽ bị thất thoát nhiều hơn, nên lúc cây cần lại thiếu chất dinh dưỡng gây ra hiện tượng đói phân. Cũng có trường hợp do phân tan quá nhanh nên cây bội thực gây ra ngộ độc, có thể làm chết cây.

Nguyên lý hạt phân nhả chậm khi bón vào đất là như vậy. Nhưng nếu đất bị khô hạn sau khi bón phân nhả chậm vào thì tốc độ tan của hạt phân sẽ bị chậm lại, cây cũng bị thiếu dinh dưỡng.

Vì vậy sử dụng phân nhả chậm đồng thời phải quản lý nước hợp lý để cây sử dụng hạt phân có hiệu quả cao hơn.

Với phân nhả chậm có kiểm soát do người sản xuất đã lập trình cẩn thận khi bọc hạt phân, và chia thành loại nhả hết phân sau 3 tháng, sau 6 tháng, sau 9 tháng hay 1 năm để dùng cho các loại cây khác nhau.

Người ta khống chế thời gian nhả chậm khác nhau bằng cách sử dụng tỷ lệ các chất polymer để bọc hạt phân. Thường muốn hạt phân nhả chậm hết sớm (ví dụ sau 3 tháng) thì sử dụng tỷ lệ polymer ít hơn các loại nhả chậm lâu hơn, ví dụ 6 tháng hay 9 tháng chẳng hạn. Về cơ chế cung cấp phân cho rễ cây cũng giống như phân nhã chậm không kiểm soát đã nêu ở trên.

Cách bón phân nhả chậm hay nhả chậm có kiểm soát như thế nào sẽ có hiệu quả cao? Thông thường người ta không bón cho cây trồng chỉ có loại phân nhả chậm, mà phối trộn theo tỷ lệ giữa phân nhả chậm và phân thông thường (tan nhanh).

Ví dụ dùng phân nhả chậm 3 tháng bón cho lúa thì phải phối hợp với phân thông thường tan nhanh để cung cấp dinh dưỡng trong thời kỳ đầu khi phân nhả chậm chưa tan ra môi trường, nếu không thì thời gian đầu cây lúa sẽ thiếu dinh dưỡng.

Công ty CP Phân bón Bình Điền đang tiếp tục phát triển các chế phẩm cũng làm tăng giá trị gia tăng của phân bón như chế phẩm Agrotain mà bà con đã từng quen sử dụng khá rộng rãi. Công ty cũng đưa ra diện tích rộng các loại phân có chứa chế phẩm kẽm thông minh, sử dụng cho nhiều loại cây như lúa, cây ăn trái, cây công nghiệp và rau màu các loại. Chủng loại phân này rất ưu việt cho nhiều loại cây trồng, trên nhiều vùng sinh thái khác nhau, vừa mang lại năng suất cao, hiệu quả kinh tế cao và tiết giảm được 20-30% chất N, P, K, đạt tiêu chuẩn sản phẩm nông nghiệp sạch, môi trường sinh thái bền vững.


GS Mai Văn Quyền
Nguồn: NNVN
Thêm bình luận :
Họ và tên
Email

Bài đọc nhiều nhất

Nông dân với chương trình môi trường nông thôn