Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà trả lời phỏng vấn báo chí bên lề kỳ họp thứ 8, Quốc hội khoá XIV.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, trước kia lĩnh vực cấp nước thuộc Nhà nước, nay chuyển sang xã hội hóa, tư nhân quản lý, đòi hỏi phải có trách nhiệm của chính quyền địa phương, cần xem xét toàn diện giữa cái được cái mất. 

Dưới góc độ của Bộ TN&MT, quản lý nguồn nước bao gồm số lượng, chất lượng nước thì Bộ sẽ khẩn trương rà soát lại toàn bộ lưu lượng nước hiện nay, xem phân bổ nguồn nước ra sao, quy hoạch quản lý thế nào, trong đó những nơi sử dụng nước cho sinh hoạt phải tuyệt đối không cho phép đầu tư nhà máy có nguồn thải làm ảnh hưởng đến nguồn nước.

Bên cạnh đó phải xem xét luồng sinh thủy, có quy hoạch khai thác sử dụng một cách hợp lý, phân bố nước giữa các nhu cầu thủy lợi, thủy điện, nông nghiệp với nước sinh hoạt. Trong nhiều trường hợp, nước sinh hoạt phải được ưu tiên cao nhất, thậm chí có thể dừng cung cấp nước cho thủy lợi, cho sản xuất, thủy điện… Bộ TN&MT sẽ phải thông qua việc điều tiết các hồ, đập chứa, thực hiện quy hoạch khai thác sử dụng tài nguyên nước...

Người đứng đầu ngành Tài nguyên - Môi trường cho rằng, qua vụ việc xảy ra ô nhiễm nước sông Đà cho thấy một điển hình về "cảnh báo đỏ cho việc quản lý an ninh nguồn nước, đặc biệt là nước dùng cấp cho sinh hoạt".

"Tôi cho rằng phải xem lại hai khía cạnh, thứ nhất là thiếu chủ động ban hành những cơ chế chính sách, quy phạm liên quan đến việc bảo vệ nguồn nước, thứ hai là việc thực thi chính sách pháp luật của doanh nghiệp, thứ ba đó là chuyển từ việc Nhà nước đảm bảo nguồn nước sạch sang tư nhân thì có những mặt tích cực nhưng bên cạnh đó sự phối hợp giữa cơ quan Nhà nước địa phương và doanh nghiệp tư nhân trong vấn đề bảo vệ an toàn nguồn nước chưa có quy định và quy trách nhiệm cho ai".

Nhiều người cho rằng, giờ họ đổ trộm dầu vào đầu nguồn nhưng sau này, nếu không có biện pháp họ có thể đổ các chất độc hơn rất nhiều xuống nước thì sao? Điều đó hoàn toàn có thể xảy ra. Nếu chúng ta đã để tình trạng quản lý lỏng lẻo và trách nhiệm của nhà cung cấp nước kém ý thức như thế này thì hoàn toàn có nhiều kịch bản có thể xảy ra. Chúng ta không loại trừ một kịch bản nào cả và từ sự cố này chúng ta có thể thấy, công tác kiểm soát an ninh nguồn nước là vấn đề lớn.

Trả lời báo chí về trách nhiệm của chủ đầu tư, hiện người dân đang rất bức xúc về vụ việc này, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết: "Thái độ, suy nghĩ của người dân cũng là suy nghĩ của tôi. Tôi cũng sử dụng nước này đến 3 ngày và rõ ràng, không phải bàn gì nhiều. Họ thực tế đã thiếu việc đưa ra giải pháp đúng đắn, kịp thời và không chú ý đến sức khỏe, không lường được hết các tác hại có thể gây cho người dân. Có thể dùng từ hết sức vô trách nhiệm và thiếu hiểu biết".

Về chế tài xử lý vi phạm của doanh nghiệp, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói: "Việc này, cứ để các cơ quan thi hành pháp luật sẽ thực hiện. Hiện nay chúng ta có đầy đủ quy định pháp luật để xử lý họ. Đối với một doanh nghiệp đưa các sản phẩm bẩn mà ảnh hưởng tới sức khỏe người dân và trong trường hợp này là thương mại về nước, kinh doanh nước, cung cấp dịch vụ sản phẩm là nước mà biết nước ô nhiễm vẫn cung cấp thì đối với các hộ sử dụng nước là một bên hợp đồng, có những thỏa thuận, họ có thể kiện. Về góc độ sức khỏe của người dân, khi cung cấp sản phẩm ra thị trường mà sản phẩm đó bẩn thì rõ ràng quy định của pháp luật đều có thể xem xét xử lý".

"Chẳng hạn buôn bán thuốc giả thì đi tù và với việc cung cấp nước bẩn cũng có thể đi tù. Tuy nhiên, việc này phải chờ cơ quan pháp luật xem xét cụ thể. Trước mắt, tôi cho rằng, những người tham gia vào việc đổ trộm dầu, cung cấp nước bẩn là người theo pháp luật chúng ta sẽ xử lý hết sức nghiêm khắc", Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói.