|
Nhờ thay đổi nhận thức, hành vi trong bảo vệ môi trường, trên những cánh đồng không còn vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật vứt bừa bãi |
Trong 19 tiêu chí qui định theo Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM, vấn đề môi trường thuộc tiêu chí 17; trong đó, có nói đến 5 nội dung, đó là: Tỷ lệ được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh theo quy chuẩn quốc gia; các cơ sở sản xuất kinh doanh đạt tiêu chuẩn về môi trường; không có các hoạt động gây suy giảm môi trường và có các hoạt động phát triển môi trường xanh, sạch, đẹp; nghĩa trang được xây dựng theo quy hoạch; chất thải, nước thải được thu gom và xử lý theo quy định.
Thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới ở nhiều xã vùng nông thôn hiện nay đã xuất hiện những làng, đường bích họa, dòng sông không rác, đường hoa, cây xanh. Đây là những mô hình tiêu biểu mà nhiều xã, ấp, bản đã triển khai giúp thay đổi bộ mặt vùng nông thôn và nâng cao chất lượng sống người dân.
Xây dựng NTM, các tiêu chí có thể đạt được, nhưng về tiêu chí môi trường là tiêu chí khó thực hiện nhất. Nguyên nhân là do môi trường nông thôn đang chịu sức ép ô nhiễm ngày càng lớn từ sự gia tăng dân số, sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật bừa bãi, bỏ trống khâu xử lý chất thải trong chăn nuôi, chất thải nông nghiệp, sinh hoạt, sản xuất nghề…
Hiện nay, cả nước có hơn 5.800 xã đạt tiêu chí về môi trường. Nhằm thực hiện tốt cũng như bảo đảm tiêu chí môi trường, các địa phương đã vận dụng sáng tạo và ban hành nhiều cơ chế, chính sách phù hợp điều kiện thực tế, nhằm đẩy nhanh hoàn thành tiêu chí này.
Tiêu biểu như các tỉnh Bắc Giang, Thanh Hóa, Phú Yên có cơ chế, chính sách hỗ trợ thu gom, xử lý rác thải, chất thải rắn sinh hoạt, đầu tư lò đốt rác... xây dựng các mô hình xanh, sạch, đẹp.
Nhiều mô hình cải tạo cảnh quan ở thôn, bản, ấp đã được các địa phương áp dụng sáng tạo như con đường, làng bích họa, dòng sông không rác, biến bãi rác thành vườn hoa, tuyến đường xanh, sạch, đẹp. Tại Đồng Nai, Hậu Giang, Trà Vinh, Hà Tĩnh, Nam Định, số huyện có tuyến đường trồng cây xanh, hoa đạt hơn 50%.
Việc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM nói chung cũng như công tác bảo vệ môi trường trong xây dựng NTM nói riêng đã được lãnh đạo tỉnh Sóc Trăng chỉ đạo triển khai một cách đồng bộ, quyết liệt.
Việc thực hiện tiêu chí môi trường không chỉ đòi hỏi đầu tư kinh phí mà còn liên quan đến nhiều vấn đề khác như: Thói quen của người dân trong sinh hoạt, sản xuất, chăn nuôi... Vì vậy, công tác triển khai thực hiện cần sự nỗ lực trong tuyên truyền, vận động để tạo sự chuyển biến, nâng cao nhận thức của người dân.
Hiện nay tình hình vệ sinh môi trường có chuyển biến tích cực, ý thức của người dân đã được nâng lên, nhiều nơi người dân đã vận động cùng nhau dọn dẹp, làm sạch vệ sinh xung quanh nơi ở, vỉa hè...
Việc thu gom, xử lý chất thải, nước thải tiếp tục được cải thiện. Công tác thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật được đặc biệt quan tâm. Nhiều địa phương đã phối hợp với các doanh nghiệp thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật đã qua sử dụng và vận chuyển về nhà máy tiêu hủy an toàn.
Ý thức của các hộ chăn nuôi đã được nâng lên đáng kể, đến nay, có 78% hộ chăn nuôi có chuồng trại chăn nuôi đảm bảo vệ sinh môi trường. Tỷ lệ hộ gia đình và cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm tuân thủ các quy định về đảm bảo an toàn thực phẩm đạt 91,5%. Đến nay, đã có 65 xã đạt tiêu chí môi trường và an toàn thực phẩm.
Tuy nhiên, hiện nay ở một số nơi tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn còn, ý thức bảo vệ môi trường của người dân còn hạn chế. Nhằm nỗ lực thực hiện tiêu chí môi trường trong XDNTM, Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia của tỉnh đề ra giải pháp cụ thể.
Theo đó, cần tăng cường bảo vệ môi trường nông thôn, tăng tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải rắn, nước thải sinh hoạt, bao gói thuốc bảo vệ thực vật, tái sử dụng chất thải trong trồng trọt, chăn nuôi để làm phân bón đảm bảo đáp ứng được yêu cầu về vệ sinh môi trường và an toàn thực phẩm, cải tạo cảnh quan môi trường; tăng cường vận động người dân thực hiện phân loại rác tại nguồn.
Việc giữ gìn vệ sinh môi trường khu vực nông thôn không chỉ là nhiệm vụ của riêng các đơn vị làm công tác vệ sinh môi trường mà còn là sự tham gia và quan tâm chung của toàn xã hội, của các cấp, các ngành và của mỗi tổ chức, cá nhân trong cộng đồng. Do đó, để thực hiện tốt tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM, rất cần sự chung tay, góp sức của toàn xã hội, nhất là người dân địa phương.
Về các xã nông thôn mới của huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu hôm nay sẽ cảm nhận được ngay sự đổi thay của diện mạo nông thôn. Bên cạnh đó, gắn với các công trình xanh - sạch - đẹp này là công tác cải tạo vườn tạp giúp nông dân tăng thêm thu nhập, ý thức BVMT của người dân ngày càng được phát huy.
Đặc biệt, cùng với xây dựng các tuyến đường hoa bên các con đường giao thông, huyện còn kiên quyết xử phạt các hành vi gây ô nhiễm môi trường. Đây được coi là cách làm hay nhằm góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm và nghĩa vụ của người dân trong công tác BVMT.
Việc triển khai thực hiện tiêu chí môi trường trên địa bàn huyện Vĩnh Lợi đã đạt những kết quả tích cực với tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh tăng lên; việc thu gom, xử lý rác được quan tâm; người dân nâng cao ý thức không vứt rác bừa bãi, bỏ rác đúng nơi quy định; xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh. Bộ mặt nông thôn đã có những thay đổi đáng kể, đặc biệt là cảnh quan được cải tạo xanh - sạch - đẹp.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, tình trạng ô nhiễm môi trường ở nông thôn vẫn còn xảy ra, một số hộ dân chưa có thói quen thu gom rác để xử lý, chưa xây dựng nhà vệ sinh tự hoại theo quy định, chăn nuôi nhỏ lẻ, nước thải sinh hoạt chưa được xử lý xả thải ra cống rãnh, sông gây ô nhiễm nguồn nước mặt, ao hồ, lâu dần ngấm xuống làm ô nhiễm nguồn nước ngầm.
Bên cạnh đó, vẫn còn một lượng không nhỏ các túi nylon, vỏ lọ hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật vứt bừa bãi chưa xử lý triệt để. Các cơ sở sản xuất - kinh doanh đa phần nhỏ lẻ, công nghệ lạc hậu, việc xử lý môi trường chủ yếu là tự phát, chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường. Những hạn chế trên là nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm môi trường.
Để nâng cao tiêu chí môi trường, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, ý thức của người dân và cả doanh nghiệp. Trong đó, cần quan tâm thực hiện một số nội dung như: tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức pháp luật, ý thức và trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư trong việc BVMT; cán bộ, đảng viên phải làm gương đi đầu.
Đồng thời, đưa nội dung BVMT vào sinh hoạt thường xuyên ở các khu dân cư để người dân được chủ động tham gia giám sát hoạt động BVMT, xây dựng thực hiện quy ước, hương ước cam kết BVMT, phát huy mạnh mẽ vai trò tích cực của các tổ chức xã hội, vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn minh, xây dựng gia đình văn hóa; khuyến khích phát triển sản xuất, chăn nuôi gắn với BVMT; đẩy mạnh việc trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh, tạo môi trường trong lành và cảnh quan xanh - sạch - đẹp; tổ chức phát động các phong trào chỉnh trang đường làng ngõ xóm, khuôn viên gia đình, trồng hàng rào cây xanh và xây dựng các công trình vệ sinh kiên cố, đạt chuẩn.
Cùng với đó là đẩy mạnh xã hội hóa công tác BVMT để huy động tối đa các nguồn lực của xã hội nhằm thực hiện có hiệu quả công tác BVMT, khuyến khích các doanh nghiệp, cộng đồng dân cư, tổ chức, cá nhân trong và ngoài huyện tham gia đầu tư cho công tác BVMT, nhất là các dịch vụ thu gom, vận chuyển, tái chế, sử dụng chất thải.
Mặt khác cần phát động sâu rộng phong trào, huy động sự tham gia của cộng đồng trong thu gom, phân loại các sản phẩm đã sử dụng làm từ đồ nhựa, bao bì, túi nylon để chuyển đến nơi tái chế, xử lý theo quy định; tuyên truyền, vận động nhân dân hạn chế sử dụng túi nylon khó phân hủy, sử dụng một lần và phân loại rác thải tại nguồn, tạo điều kiện thuận lợi để thu gom và tái chế; tiếp tục duy trì công tác thanh tra, kiểm tra định kỳ và đột xuất.
Xuân Hòa
Nguồn:
http://moitruong.nongthonmoi.gov.vn/Pages/tieu-chi-moi-truong-trong-chuong-trinh-xay-dung-nong-thon-moi.aspx
http://baosoctrang.org.vn/xay-dung-nong-thon-moi/bao-ve-moi-truong-trong-xay-dung-nong-thon-moi-33722.html
http://www.baobaclieu.vn/xay-dung-nong-thon-moi/xay-dung-nong-thon-moi-gan-voi-bao-ve-moi-truong-56072.html