Nhiều trại nuôi ở Đồng Nai chủ động thực hiện an toàn sinh học để bảo vệ đàn trước dịch tả lợn châu Phi.

Chủ động chống dịch

Nằm lọt thỏm giữa vườn cây cao su và tách biệt khỏi khu dân cư, trại nuôi lợn của anh Nguyễn Văn Linh (ở huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dương), là một trong số ít những trang trại không bị dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) "ghé thăm".

Hiện trang trại này duy trì tổng đàn với 1.000 con lợn các loại. Anh Linh cho biết, tổng số này đã giảm 10% so với năm 2019 do trại tự giảm đàn để giảm áp lực dịch bệnh.

Trong mùa cao điểm DTLCP năm 2019, ATSH được anh Linh áp dụng triệt để, nhất là hạn chế tiếp xúc nguồn lây nhiễm bệnh. Các nhân viên kỹ thuật, nhân công trong trại đều được hạn chế, thậm chí cấm ra ngoài. Các xe đến bắt lợn và tài xế cũng không được vào trại nuôi. Bên trong chuồng trại được vệ sinh, sát trùng kỹ từng ngày.

Điều quan trọng là trại nuôi nằm cách xa các trại khác, cách xa cả khu dân cư. Mật độ nuôi trong chuồng cũng giảm.

Sau DTLCP, nguồn cung thiếu hụt đã đẩy giá lợn hơi và lợn thịt các loại luôn nằm ở mức cao. Hiện giá lợn hơi ở nhiều trại ở mức cao, dao động từ 85.000-91.000 đồng/kg. Đáng chú ý là giá con giống trên thị trường thời gian qua cũng liên tục tăng "nóng", lên mức hơn 3 triệu đồng/con.

DTLCP không chỉ 1 chủng, có chủng độc lực lớn nhưng cũng có chủng độc lực thấp. Điểm chung là virus lây nhiễm chậm nên người chăn nuôi cần cảnh giác tuyệt đối và loại trừ sớm".

TS Nguyễn Ngọc Hải
 

Theo tính toán của nhiều trại nuôi, hiện bình quân giá thành sản xuất mỗi kg lợn hơi phải hơn 55.000-65.000 đồng. Tuy nhiên, nhờ giữ lại được đàn nái để gầy lợn giống, giá thành xuất chuồng ở trại anh Linh chỉ 45.000-47.000 đồng/kg.

Tương tự, tại huyện Vĩnh Cửu (Đồng Nai), trại nuôi lợn của chị Lê Thị Đông Hà cũng không hề nhiễm DTLCP. Trước dịch, chị Hà thường xuyên giữ ổn định đàn lợn hơn 90 con nái, 1.000 con thịt. Song do bệnh DTLCP chưa có vaccine, chị Hà đã chủ động giảm đàn còn khoảng 50 nái và 500 con thịt. 

Trong tình hình hiện nay, chăn nuôi đảm bảo ATSH tiếp tục được chị Hà đặt lên hàng đầu. Dù giá giống trên thị trường có tăng vọt, các chi phí đầu vào khác cũng tăng theo nhưng hầu như không ảnh hưởng đến trại của chị Hà. Nhờ chủ động được tất cả các khâu trong chăn nuôi từ con giống, tiêm phòng, thụ tinh..., giá thành sản xuất hơi của chị thường giữ ở mức ổn định chỉ khoảng 40.000 đồng/kg. Mức giá này giúp chị có thu nhập hơn 1 tỷ đồng/năm.

Không chủ quan

Ở huyện Thống Nhất (Đồng Nai), ông Đỗ Thanh Tú là một trong số ít những nông hộ đã tái đàn thành công ngay trong thời điểm có dịch và khá tự tin vào kinh nghiệm chăn nuôi của bản thân.

Theo tính toán của nhiều trại nuôi, hiện bình quân giá thành sản xuất mỗi kg lợn hơi phải hơn 55.000-65.000 đồng/kg. Tuy nhiên, nhờ giữ lại được đàn nái để gầy lợn giống, giá thành xuất chuồng ở trại anh Nguyễn Văn Linh chỉ khoảng 45.000-47.000 đồng/kg.

Ông Tú kể, trước dịch ông nuôi khoảng 200 con lợn. Tháng 8 năm ngoái, ông chủ động giảm đàn 50% để né dịch. Đến cuối năm 2019, ông tìm hiểu cơ chế lây bệnh, tự tìm cách khắc chế trong khả năng của mình rồi tiếp tục tái đàn trở lại mức 300 con. 

Thời điểm đó, nhiều hộ và trang trại tái đàn thành công nhưng cũng không ít nơi thất bại. Riêng đàn lợn của ông Tú vẫn không hề hấn gì. Theo ông Tú, các chủ hộ, chủ trại là người hiểu rõ nhất mức độ mức độ an toàn của chuồng nuôi.

Quan trọng là phải hiểu rõ cơ chế lây bệnh của virus DTLCP, kiểm soát tốt đầu vào mới khống chế thành công. "Tôi đang tìm đất mở thêm trại mới. Đàn nái của gia đình không lớn nên vẫn nhập nguồn lợn thịt từ bên ngoài vào nuôi" - ông Tú nói.

Thừa nhận nguồn lợn giống bây giờ khan hiếm nhưng anh Nguyễn Văn Linh lại tính theo cách khác. Trại của anh vẫn để lợn thịt lại làm lợn nái chứ không dám nhập nguồn lợn giống mới từ bên ngoài vào. "DTLCP gọi tên trại nuôi nào thì trại đó dạ. Tôi cố gắng hạn chế tối đa chứ không thể biết nguồn bệnh lây từ đâu. Có cho con giống miễn phí tôi cũng không dám nhập vì sợ" - anh Linh nói.

PGS -TS Nguyễn Ngọc Hải của Khoa Chăn nuôi thú y (Trường Đại học Nông Lâm TP.HCM) cho biết, phải thừa nhận là có những trại nuôi vẫn an toàn với dịch bệnh. Trong lúc DTLCP gây hại tới đàn lợn của hơn 30 quốc gia thì những trại nuôi lợn an toàn như vậy là may mắn lớn.

Theo TS Nguyễn Ngọc Hải, hiện nay, không có sản phẩm nào ngăn chặn tuyệt đối DTLCP nếu ko dùng các biện pháp ATSH. ATSH lại là giải pháp tổng thể, không có biện pháp hay phương thức chung cho các mô hình chăn nuôi khác nhau. Hai ví dụ nói trên cho thấy, giảm đàn để giảm áp lực dịch bệnh cũng là ATSH. Hoặc có khi chính chủ trại đã thực hiện ATSH một cách vô thức mà không biết.