Hơn một nửa những nhà hoạch định chính sách tại khu vực Đông Nam Á tham gia khảo sát của ASEAN phối hợp với CropLife Châu Á đã đồng ý rằng, biến đổi khí hậu là trở ngại lớn nhất mà hệ thống lương thực ASEAN đang phải đối mặt hiện nay.


Đã có khoảng 35 nhà hoạch định chính sách của các quốc gia ASEAN tham gia trong nghiên cứu lần này theo cả hai phương pháp phỏng vấn định tính và định lượng từ tháng 10/2021 tới tháng 1/2022.


Đa số các nhà hoạch định chính sách tham gia khảo sát đều thống nhất rằng tác động của biến đổi khí hậu là một trở ngại đáng kể mà khu vực ASEAN sẽ phải tính đến.

 
Khi được hỏi, đâu sẽ là những trở ngại lớn nhất mà hệ thống lương thực tại quốc gia của họ sẽ phải đối mặt trong 5 năm tới, hơn một nửa (51%) cho rằng quản lý tác động và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu là thách thức cấp bách nhất hiện nay, cao hơn đáng kể so với tất cả các thách thức khác.
 
 
Gần như tất cả (95%) các nhà hoạch định chính sách được hỏi đồng ý rằng việc duy trì và cải thiện chất lượng đất là thách thức lớn nhất mà đất nước của họ phải đối mặt hiện nay, trong khi đó 91% tin rằng quản lý sâu bệnh, đảm bảo đủ năng suất cây trồng, mở rộng thị trường phù hợp và cải thiện khả năng bán hàng cho nông dân cũng là những vấn đề rất đáng lưu tâm.

 
Trong khi có sự nhất trí cao rằng mọi thành phần của xã hội đều sẽ chịu tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu, đa số người được hỏi (hơn 60%) nhận định rằng nông dân là nhóm sẽ phải đối mặt với những tác động tiêu cực lớn nhất, đặc biệt liên quan tới năng suất cây trồng/ an ninh lương thực.

 
Khi được hỏi về các giải pháp để giải quyết các thách thức nêu trên, hơn 86% các nhà hoạch định chính sách cho rằng việc cung cấp kiến thức và tập huấn để nông dân tiếp nhận và sử dụng các giải pháp công nghệ nông nghiệp cũng như đổi mới khoa học trong lĩnh vực này sẽ là “rất quan trọng” để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu trong khu vực.


Việt Nam là một trong những quốc gia bị tác động mạnh mẽ nhất do biến đổi khí hậu, đặc biệt là đồng bằng sông Cửu Long, 1 trong 3 đồng bằng trên thế giới dễ bị tổn thương nhất bởi nước biển dâng.


Theo phân tích của Viện Tài nguyên thế giới về ảnh hưởng của lũ lụt đến GDP, Việt Nam đứng thứ 4 trong số 164 quốc gia được khảo sát về tác hại nghiêm trọng của lũ lụt đến toàn nền kinh tế; làm thiệt hại 2,3% GDP của Việt Nam mỗi năm…


Nếu mực nước biển dâng cao thêm 1m mà không có biện pháp phòng ngừa hữu hiệu, thì khoảng40% -45% diện tích Đồng bằng sông Cửu Long, 11% diện tích Đồng bằng sông Hồng và 3% diện tích của các tỉnh khác thuộc vùng ven biển sẽ bị ngập. Lũ lụt sẽ khiến gần 50% diện tích đất nông nghiệp vùng Đồng bằng sông Cửu Long bị ngập chìm không còn khả năng canh tác, và ước tính rằng, có khoảng 85% người dân ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long cần được hỗ trợ về nông nghiệp.
 

Tình trạng xâm nhập mặn ở khu vực ven biển cũng sẽ làm thu hẹp diện tích đất nông nghiệp. Một phần diện tích đáng kể đất trồng trọt ở vùng đồng bằng sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long sẽ bị nhiễm mặn vì 2 đồng bằng này đều là những vùng đất thấp so với mực nước biển. Xâm nhập mặn làm cho diện tích đất canh tác giảm, từ đó hệ số sử dụng đất có thể giảm từ 3 - 4 lần/năm xuống còn 1-1,5 lần/năm.

 
Tác động của biến đổi khí hậu đối với Việt Nam được đánh giá là rất nghiêm trọng, là nguy cơ hiện hữu cho mục tiêu xóa đói, giảm nghèo, cho việc thực hiện các Mục tiêu Thiên niên kỷ và sự phát triển bền vững của đất nước.
 
 
Tiến sĩ Takeshi Kasai, Giám đốc, WHO khu vực Tây Thái Bình Dương nhấn mạnh, biến đổi khí hậu là khủng hoảng lớn nhất mà nhân loại phải đối mặt ngày nay. Khủng hoảng khí hậu cũng là khủng hoảng sức khỏe. 


Tiến sĩ Kasai cho biết, tầm nhìn "Vì tương lai" của WHO đặt biến đổi khí hậu và sức khỏe môi trường làm ưu tiên. Tuy nhiên các mục tiêu rộng hơn như giảm lượng phát thải đòi hỏi hành động liên ngành. "Việt Nam đang cho thế giới thấy các hành động của quốc gia và địa phương có thể giúp giải quyết vấn đề toàn cầu thế nào. Không ai miễn nhiễm với tác động của biến đổi khí hậu”.


Nhiều năm qua, Việt Nam đã nỗ lực trong việc tìm các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu. Tiến sĩ Kidong Park, Trưởng Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam hoan nghênh các cam kết của Việt Nam về ứng phó với biến đổi khí hậu và cách tiếp cận lấy con người làm trung tâm để giảm thiểu tác động do biến đổi khí hậu gây ra.