Ông Lê Hào (trú xã Bình Quế, Thăng Bình, Quảng Nam) buồn rầu bên ruộng gừng đã chết hết hơn 1 nửa. Ảnh: L.K.

Khoảng 1 tháng gần đây, nhiều hộ dân ở huyện Thăng Bình (Quảng Nam) vô cùng lo lắng trước tiện tượng gừng trồng bất ngờ vàng lá rồi chết khô, thối củ. Các chủ ruộng đã thực hiện một số biện pháp xử lý nhưng hầu như không có hiệu quả.

Đứng thất thần bên ruộng gừng với nhiều diện tích đã ngã vàng của gia đình, ông Lê Hào (trú thôn Bình Hội, xã Bình Quế, huyện Thăng Bình) cho biết, đầu tháng 7 vừa qua, gia đình ông xuống giống 4 sào (sào 500m2) gừng ở đám ruộng gần nhà. Thời gian đầu, toàn bộ diện tích đều phát triển xanh tốt, kỳ vọng đạt năng suất cao.

Thế nhưng, cách đây 1 tháng, ông Hào xuống thăm ruộng thì phát hiện một số cây có biểu hiện vàng lá, vài ngày sau cả khóm cây héo dần, sau đó chết hẳn. Khi nhổ lên, phần gốc dễ dàng đứt lìa khỏi củ. Sau đó, ông Hào đào gốc lên kiểm tra và nhận thấy củ của những cây bị chết đã bị thối một phần.

“Đến nay, diện tích gừng bị chết đã lan rộng khiến tôi mất trắng 1 nửa đám ruộng, số còn lại cũng đang có nguy cơ. Với 4 sào này, tính tất cả tiền giống, phân thuốc, công chăm sóc cũng hết khoảng 60 triệu đồng. Nếu không có vấn đề gì và giá gừng tầm 50.000 đồng/kg thì mỗi sào cũng cho lãi từ 20 - 30 triệu đồng, vậy mà tình hình này thì có nguy cơ bỏ hết toàn bộ”, ông Hào than thở.  

Không chỉ riêng ở xã Bình Quế mà nhiều địa phương khác ở huyện Thăng Bình người trồng gừng cũng gặp tình trạng tương tự. Người dân cho biết, họ đã trồng gừng rất nhiều năm nhưng đây là lần đầu tiên thấy cây bị bệnh chết nhiều như vậy. Tất cả các vườn trồng đều có chung biểu hiện và từ thời điểm vàng lá thì cây chết rất nhanh, không kịp trở trở tay.

Ông Hào đã đầu tư hết 60 triệu đồng cho diện tích 4 sào gừng của gia đình nhưng đang đứng trước nguy cơ trắng tay vì nấm bệnh. Ảnh: L.K.

Vụ này, gia đình ông Nguyễn Ngọc (trú thôn Long Hội, xã Bình Chánh, huyện Thăng Bình) trồng 2 sào gừng. Cũng như nhiều hộ dân khác trong vùng, sau một thời gian khi cây đã tạo củ to tầm 2 ngón tay thì bất ngờ vàng lá rồi chết hết toàn bộ.

“Chúng tôi nghi ngờ nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do nấm mốc. Từ khi xuất hiện bệnh, gia đình tôi cũng đã mua 3 lần thuốc về phun nhưng hầu như không có tác dụng gì, cây vẫn cứ chết. Coi như vụ gừng năm nay mất trắng. Tới đây chắc phải trồng loại loại cây khác để mong gỡ được chút vốn đầu tư”, ông Ngọc nghẹn ngào nói.

Theo bà Nguyễn Thị Thạnh, Phó Chủ tịch UBND xã Bình Chánh, vụ gừng năm nay, toàn xã trồng khoảng hơn 2 ha. Đến thời điểm này, theo thống kê đã có đến 70% diện tích bị nhiễm bệnh, hư hỏng. “Đối với các hộ có diện tích gừng bị chết, thối củ, chính quyền địa phương khuyến cáo nên nhanh chóng nhổ bỏ để chuyển sang trồng các loại cây phù hợp. Còn những cây chưa chết thì tiếp tục phun thuốc trừ bệnh đặc hiệu mà xã đã hướng dẫn hạn chế lây lan, thiệt hại”, bà Thạnh nói.

Nhiều củ gừng đã bị thối nhũn. Ảnh: L.K.

Ông Hồ Ngọc Quảng, Phó Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật thuật nông nghiệp huyện Thăng Bình cho biết, vụ này, toàn huyện có khoảng 15ha trồng gừng, phân bố rải rác ở 7 xã phía tây như Bình Chánh, Bình Quế, Bình Lãnh… Qua báo cáo, hầu hết các huyện này có gừng bị nhiễm bệnh với diện tích trung bình khoảng 50%.

Sau khi kiểm tra, Trung tâm Kỹ thuật thuật nông nghiệp huyện Thăng Bình xác định, củ của những cây gừng bị chết có biểu hiện thối khô do nấm và thối nhũn do vi khuẩn. Trong đó, biểu hiện thối khô chiếm từ 60 – 70%. Theo ông Quảng, nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do thời gian qua thời tiết thay đổi thất thường, tạo điều kiện cho nấm và khuẩn phát triển.

“Cần phải nói thêm rằng, những vụ trước, cũng đã có xảy ra hiện tượng cây gừng chết như thế này nhưng số lượng ít nên người dân không để ý. Đến vụ sau, các hộ dân lại xử lý đất trồng chưa kỹ hoặc lấy lại giống cũ để trồng nên tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển, lây lan nhanh. Ngoài ra, khi phát hiện bệnh, người dân lại không sử dụng đúng thuốc dẫn đến hiệu quả phòng trừ không cao”, ông Quảng nói.

“Với những diện tích đã nhiễm nặng hoặc chết, cần phải nhổ bỏ và xử lý lại đất, nhất là đảm bảo việc thoát nước để tạo độ thoáng khí, sử dụng vôi diệt trừ mầm bệnh. Còn với những cây bị nhiễm nhẹ, cần sử dụng kết hợp các loại thuốc trị nấm như Anvit, Alica, Mataxyl, Rimingol kết hợp với các loại thuốc trị khuẩn như Newcasura, Sittaner để phun phòng trừ”, ông Hồ Ngọc Quảng, Phó giám đốc Trung tâm Kỹ thuật thuật nông nghiệp huyện Thăng Bình thông tin.