Ông Nguyễn Văn Vệ, thôn Phú Bình (xã Yên Cường, huyện Ý Yên) chăm sóc cây cảnh trong khu vườn của gia đình. Ảnh: Mai Chiến.

Xã nghèo chuyển mình

Yên Cường là xã thuần nông, nằm ở phía nam huyện Ý Yên. Do, nằm xa trung tâm huyện nên việc phát triển kinh tế, nhất là sản xuất nông nghiệp còn có những khó khăn nhất định.

Ông Nguyễn Văn Chiển, Chủ tịch UBND xã Yên Cường cho hay, năm 2011, Yên Cường là 1 trong 7 xã được UBND huyện lựa chọn nằm trong lộ trình triển khai, thực hiện Chương trình MTQG về xây dựng NTM đợt 1 của huyện.

Nhớ lại thời gian đầu khi mới bắt tay vào triển khai, vị này bảo: Thời điểm đó, địa phương gặp không ít khó khăn, vướng mắc như một số cán bộ, lãnh đạo địa phương và bộ phận lớn nhân dân nhận thức còn thấp, lơ mơ. Công tác chỉ đạo điều hành trong xây dựng NTM còn lúng túng. Xuất phát điểm thấp, bởi địa phương chủ yếu làm nông nghiệp…

“Từ những khó khăn trên và bám vào các tiêu chí cơ bản đã đạt, địa phương mới định hướng lại và tự đặt câu hỏi: Làm từ đâu, làm cái gì trước?. Một loạt câu hỏi được đưa ra mà chưa có lời giải”, ông Chiển nói.

Song, được sự quan tâm của lãnh đạo các cấp từ tỉnh đến huyện; cộng với sự quyết tâm cao, hưởng ứng, đồng thuận của nhân dân trong địa phương nên Chương trình xây dựng NTM đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ.

Năm 2014, địa phương được công nhận là xã NTM. Kể từ đó, bộ mặt nông thôn của xã được thay đổi nhiều; khang trang, đẹp đẽ hơn. Đời sống của người dân được nâng lên, thu nhập ổn định.

Chặng đường xây dựng NTM đã hoàn thành. Tuy nhiên, chặng đường xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu vẫn còn dài, Yên Cường tiếp tục đầu tư, nâng cao các tiêu chí. Đến 2019, Yên Cường đạt chuẩn 19/19 tiêu chí trong Bộ tiêu chí xã NTM nâng cao trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018-2020.

Về Yên Cường những ngày này, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước sự chuyển mình mạnh mẽ sau công cuộc xây dựng NTM. Đường trục xã, liên xã có dải cây xanh, điện chiếu sáng; có các tuyến đường hoa. Cảnh quan môi trường thay đổi nhanh chóng, thực sự “sáng, xanh, sạch, đẹp”.

Trên địa bàn xã có 1 thôn đã được công nhận là thôn NTM kiểu mẫu vào năm 2019. Ông Nguyễn Văn Thông - Trưởng thôn Phú Bình (xã Yên Cường) bộc bạch: Toàn thôn có 118 hộ với 375 nhân khẩu.

Sau khi được UBND xã chọn làm thôn điểm xây dựng thôn NTM kiểu mẫu, bà con trong thôn đã tổ chức họp bàn. 100% hộ gia đình ủng hộ nhiệt tình, đăng ký đóng góp ngày công, tham gia xây dựng thôn NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

“Nhờ vậy, mà bà con trong thôn được hưởng lợi rất nhiều từ NTM. Đời sống của người dân được nâng lên; văn hóa, văn nghệ được tổ chức thường xuyên nhằm gắn kết tình cảm giữa các hộ. Nông thôn mới, sức sống mới và con người cũng mới hơn trước…”, ông Thông khẳng định.

Ông Nguyễn Văn Vệ, thôn Phú Bình vui mừng nói: Là nông dân thuần túy nên lúc nào gia đình cũng bám vào nông nghiệp. Nông nghiệp, nông thôn là mặt trận quan trọng cho nông dân đẩy mạnh phát triển, sản xuất. Bởi thế, NTM rất sát thực với nông dân; nông thôn thay đổi, ắt nhận thức của của con người cũng được thay đổi.

Mặc dù tuổi đã cao, nhưng gia đình ông vẫn tích cực canh tác ruộng lúa, không bỏ bê ruộng đồng. Thời gian rảnh, ông Vệ lại cầm cái kéo, cuộn dây thép ra khu vườn uốn cành, tạo thế cho cây cảnh; giúp tâm hồn được nhẹ nhàng, thoái mái hơn. Với ông, đó là niềm vui tuổi già sau bao nhiêu năm vất vả.

Không ngủ quên trên thành tích

Năm 2019, Nam Định là 1 trong 2 tỉnh của cả nước được Thủ tướng Chính Phủ Nguyễn Xuân Phúc ký Quyết định công nhận tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM năm 2019.

Niềm vui còn đó, nhưng chặng đường phía sau vẫn còn nhiều chông gai; Nam Định đã sớm quên niềm vui đó và không ngủ quên trên thành tích. Cả hệ thống chính trị tiếp tục nâng cao năng lực, dồn sức xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Trao đổi với Báo Nông nghiệp Việt Nam, ông Nguyễn Sinh Tiến, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Nam Định chia sẻ, sau khi trở thành tỉnh NTM, UBND tỉnh Nam Định đã đặt ra những mục tiêu cho năm 2020 và cả giai đoạn 2021 - 2025, đó là hướng tới xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Theo đó, phấn đấu đến hết năm 2020, toàn tỉnh có từ 25% số xã, thị trấn đạt chuẩn NTM nâng cao, 10 mô hình NTM kiểu mẫu, 100 sản phẩm OCOP trở lên.

Năm 2025 có ít nhất 50% số xã, thị trấn trở lên đạt chuẩn NTM nâng cao; 25% số xã, thị trấn trở lên đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và 50% số huyện đạt chuẩn NTM nâng cao, huyện Hải Hậu được công nhận huyện NTM kiểu mẫu.

Để đặt được mục tiêu trên, UBND tỉnh Nam Định đã yêu cầu các cấp, các ngành tập trung lãnh đạo, chỉ đạo mạnh mẽ hơn nữa; tiếp tục huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân trong xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Ông Tiến cho biết thêm, hiện nay các địa phương đăng ký đạt chuẩn NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu năm 2020 đang tập trung giữ vững, duy trì, nâng cao các tiêu chí NTM và bám sát vào Bộ tiêu chí NTM nâng cao trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018-2020 để hoàn thành.

“Năm 2020, toàn tỉnh có 77 xã đăng ký đạt chuẩn NTM nâng cao, 3 xã xây dựng NTM kiểu mẫu; 112 xã, thị trấn có mô hình thôn/xóm NTM kiểu mẫu với tổng số 395 mô hình… Nhìn chung, các địa phương đang tích cực triển khai, xây dựng trong điều kiện rất khó khăn”, ông Tiến nói.

Cũng theo ông Tiến, vừa qua, UBND tỉnh Nam Định đã tổ chức thẩm định, xét và công nhận 13 xã đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2019. Trong đó, huyện Nam Trực có 3 xã; Ý Yên có 4 xã; Vụ Bản có 3 xã; Xuân Trường có 2 xã và Nghĩa Hưng có 1 xã.

Ông Tiến khẳng định: Phong trào thi đua “Chung sức xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu” do tỉnh phát động đã được các cấp, ngành, Ủy ban MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp và nhân dân tích cực hưởng ứng tham gia bằng nhiều hoạt động thiết thực.

Kết quả đã góp phần quan trọng trong công việc nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.